พระราชดำริของสมเด็จพระเทพรรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีที่ให้โรงเรียนดำเนินกิจกรรมสหกรณ์นักเรียน  มีจุดมุ่งหมาย คือ
1.    เพื่อปลูกฝังอุดมการณ์  คุณธรรมในการดำรงชีวิตร่วมกันในสังคม  โดยกระบวนการสหกรณ์
2.    ฝึกฝนนักเรียน  ให้มีความรู้และทักษะที่จำเป็นในการทำงานสหกรณ์  เช่น  การทำงานร่วมกัน  การประชุม  การทำบัญชี  การค้าขาย  เป็นต้น
นอกจากนี้กิจกรรมสหกรณ์นักเรียนยังเป็นประโยชน์ในการเชื่อมโยงกับการพัฒนาใน
ด้านอื่นๆ  ทำให้เกิดการบูรณาการกิจกรมต่างๆ  สมบูรณ์ขึ้น

    สหกรณ์นักเรียนจึงเป็นกิจกรรมของนักเรียน  จัดตั้งขึ้นและดำเนินการโดยนักเรียน  และมีนักเรียนเป็นสมาชิก  ในการจัดสหกรณ์นักเรียน  จะมีครูที่ได้รับมอบหมายให้รับผิดชอบกิจกรรมสหกรณ์เพื่อช่วยเหลือ  ให้คำแนะนำเด็กนักเรียนในการดำเนินงาน  ตามขั้นตอนตังนี้
ขั้นตอนที่ 1 รับสมัครเป็นสมาชิก  ด้วยความสมัครใจ  และเปิดกว้างสำหรับนักเรียนทุกคนการสมัครสมาชิกสหกรณ์นักเรียน  จะเก็บค่าหุ้น
ขั้นตอนที่ 2  ประชุมใหญ่สามัญประจำปี  เพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการสหกรณ์นักเรียนมาดำเนินกิจการสหกรณ์  คณะกรรมการสหกรณ์นักเรียนมีวาระในการทำงาน 1 ปีการศึกษา  หรือบางแห่งอาจทำได้บ่อยขึ้นเป็น 1 ภาคการศึกษา
ขั้นตอนที่ 3 ประชุมคณะกรรมการสหกรณ์นักเรียน เดือนละครั้งเพื่อวางแผนการปฏิบัติงาน  การซื้อ-ขาย การตลาด ฯลฯ
ขั้นตอนที่ 4 ดำเนินการ  มีกิจกรรมสหกรณ์นักเรียนให้นักเรียนทดลองปฏิบัติ 3 กิจกรรม ได้แก่  กิจกรรมร้านค้า  กิจกรรมออมทรัพย์และกิจกรรมส่งเสริมการผลิต
ขั้นตอนที่ 5 การทำบัญชีประจำวัน  มีทั้งบัญชีรับ – จ่าย  บัญชีสินค้า บัญชีสมาชิก ฯลฯ  สรุปบัญชี  ผลกำไร/ขาดทุน  และนำข้อมูลมาวางแผนต่อไป
ขั้นตอนที่ 6 สรุปผลการดำเนินงานตามวาระของคณะกรรมการสหกรณ์นักเรียน  จัดสรรผลกำไร  เป็นเงินปันผลให้แก่สมาชิก  บางส่วนสะสมไว้เป็นเงินทุนของสหกรณ์และเป็นเงินบริจาคสำหรับทำกิจกรรมสาธารณประโยชน์

 

ตลอดขั้นตอนของการดำเนินงาน  เด็กนักเรียนจะได้รับการปลูกฝังและพัฒนาทักษะและลักษณะนิสัยของการพึ่งตนเอง  การช่วยเหลือซึ่งกันและกัน  รู้จักเสียสละเพื่อส่วนรวม  การทำงานร่วมกันอย่างมีระบบและแบบแผน  การจดบันทึก  การจัดทำบัญชี  หลักประชาธิปไตย
สหกรณ์นักเรียนตามพระราชดำริ  จะช่วยเชื่อมโยงโครงการต่างๆในโรงเรียน เช่น
-    การเกษตร  สหกรณ์นักเรียนรับซื้อผลผลิตจากฟาร์มของโรงเรียน  หรือแม้แต่ของที่ผลิตได้ในท้องที่  มาวางจำหน่ายให้แก่โรงครัว  ผู้ปกครอง  และชุมชน
-    การประกอบอาหารกลางวัน  โรงครัวของโรงเรียนซื้อวัตถุดิบจากฟาร์มโรงเรียนที่มีคุณภาพ  ปลอดภัย  และราคาถูกกว่าท้องตลาดจากสหกรณ์  นอกจากนี้สหกรณ์ยังช่วยหาซื้อเครื่องปรุง  ของแห้งมาจำหน่ายด้วย
-    การฝึกอาชีพ  เช่นการแปรรูปอาหารหรือหัตถกรรม  อาจต้องใช้เงินลงทุน  สหกรณ์จึงเป็นแหล่งเงินทุนให้กลุ่มกู้ยืม  หรือหากต้องซื้อวัตถุดิบบางอย่าง  สหกรณ์สามารถซื้อในราคาขายส่งมา  แล้วมาขายให้สมาชิก  และเมื่อมีผลงานที่ผลิตได้  ก็นำมาขายผ่านสหกรณ์  เพราะเป็นศูนย์รวม  ทำให้เกิดประโยชน์ต่อทุกคน
-    การพัฒนาทักษะของนักเรียนในการตัดสินใจเลือกซื้ออาหารบริโภค  โดยผ่านร้านสหกรณ์  เช่นการเลือกซื้อสินค้าที่มีเครื่องหมาย อย. การดูวันที่ผลิต  วันหมดอายุ